راهنمای استفاده و اصول کار و ساختار روتیواتور تراکتوری

روتیواتور چیست؟ روتیواتور ها یا تیلر های دوار از لحاظ شکل و نوع ساختار و به طور کلی با ادوات خاک ورزی رایج در ایران مانند ؛ گاوآهن برگردان دار و بشقابی تفاوت دارند. با توجه به اینکه منابع ذخیره آب کشور راه های مصرفی مختلفی دارد و از این بین حدود 60 درصد از کل ذخیره آب کشور در بخش کشاورزی هدر می رود. چند سالی است که با وجود معضل آب در ایران ، حفظ رطوبت خاک بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل می بایست از خاک ورزی شدید و زیر و رو شدن خاک به روش سنتی جلوگیری نمود تا رطوبت لایه های زیرین خاک از بین نرود . روتیواتور ها به طور کلی به دو شکل پشت تراکتوری و تیلر روتاری طراحی و تولید گردیده است. که از تیلر روتاری جهت باغهایی با حجم پایین و از روتیواتور پشت تراکتوری جهت کارهای سنگین و کشاورزی استفاده می گردد.در استفاده از روتیواتور پشت تراکتوری به هیچ وجه خاک برگردانده نمی شود و تنها خاک را تا عمق معینی بریده و مخلوط ( نرم ) می کند . روتیواتور در حدود نود سال پیش توسط شاول در اروپا اختراع گردید. ولی در آمریکا بسیار دیرتر مورد توجه کشاورزان قرار گرفت . دلیل استقبال نشدن این دستگاه هزینه بالای آن و توان بالای مصرفیش بود . ولی امروزه با بالا رفتن سطح آگاهی کشاورزان استفاده از این دستگاه در ایران نیز بیش از پیش آمده است.و امید است در آینده و با پیشرفت تکنولوژی در زمینه کشاورزی و باغبانی ، و سطح آگاهی کشاورزان ملت عزیزمان ایران ، استفاده از روتیواتور پشت تراکتوری بیشتر و عملکرد و محصول پر بارتری را شاهد باشیم.

اطلاعات کلی روتیواتور پشت تراکتوری

  1.  روتیواتورهای قابلیت استفاده جهت انجام شخم اول و دوم در اراضی زراعی و باغی جهت متراژ های بالا طراحی و تولید گردیده است.
  2. با توجه به قدرت تراکتور - عرض کار و تیغه های آن متفاوت می باشد.
  3. عرض کاری روتیواتور ها از 120 سانتیمتر تا 290 سانتیمتر و بر اساس تعداد تیغه ها و قدرت دستگاه قابل انعطاف می باشد.
  4. تعداد تیغه های روتیواتور پشت تراکتوری از 24 ، 28 ، 32 ، 36 ، 42 ، 48 ، 54 ، تا 60 پره جهت تراکتورهای مختلف طراحی و تولید می گردد.
  5. دور محور تواندهی یا شفت انتقال قدرت تراکتور برای روتیواتور 540 دور در دقیقه طراحی گردیده است.
  6. جلوگیری از ضربه ناشی از برخورد اجسام سخت با پره های دستگاه از جمله سنگ ، ریشه درخت ، تکه چوب و ... که به گیربکس و چرخ دنده های روتیواتور امکان آسیب رساندن آن وجود دارد از گاردان کلاچ دار استفاده گردیده است.

اجزای تشکیل دهنده روتیواتور پشت تراکتوری :

  • گیربکس
  • محور گیربکس
  • محور پره ها ( تیغه ها ) 
  • پره ( تیغه شخم زن )
  • اتصال سه نقطه ای
  •  پایه نگه دارنده روتیواتور
  • درب پشت ( محافظ تیغه )
  • زنجیر درب پشت
  • پیچ روغن گیربکس ( درب روغن )
  • پیچ تخلیه روغن گیربکس
  • محفظه چرخ دنده و زنجیر 
  • پیچ رگلاژ زنجیر درب عقب
  • درب روغن محفظه چرخ دنده
  • پیچ تخلیه روغن محفظه چرخ دنده
  • درپوش محور پره ها
  • گریس خور ها
  • اسکی
  •  و همچنین اتصالات و ورق های محافظ و بدنه روتیواتور

آماده سازی روتیواتور قبل از استفاده :

قبل از بکارگیری دستگاه لطفاً اقدامات زیر را انجام دهید :

  • 1.سطح روغن موجود در گیربکس و محفظه چرخ دنده را بازدید نمائید که برای انجام این کار روتیواتور تراکتوری را در یک سطح صاف قرار دهید . در صورت نیاز واسکازین مورد نیاز را تا رسیدن به مقدار توصیه شده داخل گیربکس یا چرخ دنده بریزید
  • 2.اتصال سه نقطه ای روتیواتور را با دقت و به درستی به اتصالات تراکتور وصل نمائید.4
  • 3.گاردان کلاچ دار را به شفت هزار خاری روتیواتور و مور تواندهی ( شفت P.T.O ) تراکتور نصب نمایند.
  • در زمان نصب گاردان روتیواتور ؛ توجه داشته باشید کلاچ گاردان را به شفت هزار خاری روتیواتور به درستی اتصال داده باشید.
  • در صورت اضافه بودن طول گاردان ، پس از نصب این مقدار بایستی به مقدار استاندارد کوتاه شود .
  • با توجه به بافت خاک منطقه ( نرم - متوسط - سفت و سنگین و ... ) پیچ های فنر لنت کلاچ می بایست تنظیم شود. اگر این کار صورت نپذیرد کلاچ دستگاه کار خود را به درستی انجام نخواهد داد . سفت بودن بیش از حد باعث انتقال ضربه به گیربکس ( شوک ) و سایر قسمت ها می شود و پایین بودن کلاچ باعث سر خوردن و بکسوات پره ها و تیغه های روتیواتور می گردد.
  • 4.قبل از شروع به کار روتیواتور توصیه می گردد تا پس از اتصال به تراکتور مدتی ( در حدود یک ساعت ) با دور 540 شفت PTO تراکتور روشن بماند و کار نماید . ( در زمان کار روتیواتور ، مراقب کودکان باشید تا به دستگاه نزدیک نشوند زیرا عواقب جبران ناپذیری در پی خواهد داشت .
  • 5.تمامی گریس خورها را با گریس پر کنید .
  • 6.در زمان کار در مزرعه ، می بایست دستگاه روتیواتور از تراز طولی و عرضی برخوردار باشد.

نکات مهم و قابل توجه در زمان کار با روتیواتور های پشت تراکتوری :

  • 1.در هنگام ورود یا خروج روتیواتور از خاک ، اهرم جک سیستم هیدرولیک را به آرامی و آهسته پایین و بالا ببرید . برای این منظور شیر اهرم کنترل حساسیت هیدرولیک تراکتور را بر روی دامنه متوسط ( رو به پایین ) قرار دهید .
  • 2.شفت O.T.P بر روی 540 دور ( دور موتور در حدود 1710 محاسبه می شود ) تنظیم می گردد.
  • 3.جهت انجام شخم :
  • 3.1- هر چه سرعت پیشروی تراکتور زیادتر باشد ، کلوخ بجا مانده زیادتر خواهد بود و موجب استعلاک تراکتور به ویژه موتور و پره های روتیواتور خواهد شد .
  •  3.2- در سرعت ثابت هرچه درب پشتی روتیواتور بالاتر باشد . میزان کلوخ های بجا مانده بیشتر و همچنین درب پشتی پایین تر باشد خاکورزی بهتر و خاک با بافت نرم تر خواهیم داشت .
  • 3.3- در صورتی که خاک شما دارای بافتی نرم باشد سرعت تراکتور را با انتخاب دنده سنگین کاهش داده و در پشت روتیواتور را تا آخرین حد ممکن پایین بیاورید .
  • 4.در حین کار کردن با روتیواتور ، اپراتور تراکتور ( روتیواتور ) می بایست از اهرم کنترل عمق موجود بر روی سیستم هیدرولیک ، جهت بالا و پایین بردن روتیواتور استفاده نماید. جهت یکنواختی عمق شخم بهتر است روتیواتور را تا حدی پایین ببرید که سطح اسکی با خاک درگیر شود . سپس قفل پشت اهرم کنترل عمق را در آن قسمت قرار دهید . و همیشه در حین کار حواستان باشد که اگر بر روی بدنه یا کف روتیواتور گل و لای اضافه چسبیده باشد باید آن را جدا نمائید. تا بار اضافه بر روی دستگاه سوار نشود که در غیر اینصورت تنظیم عمق شخم شما بهم خواهد ریخت.
  • 5.جهت تنظیم عمق شخم کافیست با جابجا کردن اسکی های طرفیت به یک اندازه مساوی به عمق مورد نیاز دست یابید و هرگز با پائین تر و یا بالاتر بردن اهرم کنترل عمق این تنظیم را انجام ندهید که این کار باعث      فشار بسیار زیاد به روتیواتور و همچنین ضربه زدن به سیستم هیدرولیک تراکتور می گردد.
  • 6.در حین کار اگر مشاهده نمودید که جسمی خارجی ( حتی پلاستیک ) با تیغه ها و بدنه برخورد نموده است سریعاً نسبت به جدا کردن آن اقدام نمائید . که در غیر اینصورت باعث بروز لرزش و شوک در دستگاه می گردد و تعادل کارکرد دستگاه را برهم خواهد زد .

سرویس و نگهداری روتیواتور تراکتوری :

با توجه اینکه روتیواتور از جمله دنباله بندهایی است کهدر شرایط سخت کاری مورد استفاده قرار می گیرند بنابراین توصیه مزرعه نیاک به شما مصرف کننده محترم این می باشد که برای بالا بردن عمر مفید دستگاه خود حتماً نکات ذکر شده در سرویس های روزانه ، هفتگی و ماهانه و اصول نگهداری دستگاه پس از اتمام کار فصلی در انبار را با دقت انجام دهید .

  1. بازدید چهارشاخه گاردان و گریس کاری دو بار در روز
  2. کنترل سطح روغن گیربکس و محفظه زنجیر و چرخ دنده و در صورت نیاز اضافه کردن روغن ( روغن توصیه شده 250 استاندارد )
  3. کنترل زنجیر درب پشت روتیواتور از نظر سالم بودن
  4. گریسکاری گریس خورهای یاتاقان و بلبرینگ ها
  5. جدا کردن بقایا از روی پره ها و محور آنها
  6. شستشوی کامل روتیواتور پس از اتمام کار روزانه

سرویس های هفتگی روتیواتور پشت تراکتوری به شرح زیر می باشد:

این سرویس بایستی علاوه بر سرویس روزانه ای که در آن روز انجام می دهید انجام گیرد :

  • بازدید چهار شاخه گاردان و کنترل فشار فنر پشت لنت ها و در صورت نیاز تنظیم آنها .
  • کنترل خلاصی زنجیر و در صورت نیاز تنظیم آن
  • کنترل سفتی پیچ ها و مهره های اسکی ها
  • بررسی واشر ها و کاسه نمدها ، بلبرینگ ها و یاتاقان های گیربکس محفظه زنجیر و چرخ دنده ها ، محور پره ها .
  • بازدید پره های روتیواتور و اطمینان از سفت بودن پیچ های آنها
  • بازدید وضعیت پین ها و اشپیل های اتصال سه نقطه روتیواتور و تراکتور

سرویس های ماهانه روتیواتور پشت تراکتوری به شرح زیر می باشد :

  • کنترل وضعیت روغن گیربکس و محفظه چرخ دنده و زنجیر و در صورت نیاز تعویض آنها با روغن مرغوب و نو
  • رگلاژ بودن خلاصی زنجیر چرخ دنده
  • کنترل کاسه نمد ها ، واشر ها و اورینگ ها
  • بازدید کلیه بلبرینگ ها و یاتاقان ها
  • بازدید کامل گاردان و در صورت نیاز سرویس کامل و تنظیم آن.

انجام سرویس های اولیه روتیواتور پشت تراکتوری به شرح زیر می باشد:

  •  پس از اینکه از روتیواتور به طور مداوم به مدت 10 ساعت کار مفید انجام داده اید ، برای خروج براده های احتمالی موجود در سیستم ، روغن گیربکس و محفظه چرخ دنده و زنجیر را تعویض نمایند. برای این سرویس توصیه می شود هنگامی که گیربکس روتیواتور گرم می باشد ( بلافاصله بعد از کار روزانه ) به ترتیب زیر عمل نمائید :
  • 1-پیچ تخلیه گیربکس و محفظه را باز کرده اجازه دهید تا روغن کاملاً خارج شود
  • 2-پس از تخلیه روغن ، پیچ تخلیه را ببندید .
  • 3-داخل گیربکس و محفظه چرخ دنده و زنجیر روتیواتور را به مقدار کافی گازوئیل بریزید تا شستشوی داخل به نحو بهتری انجام پذیرد.
  • 4-اجازه دهید روتیواتور به مدت 10 تا 15 دقیقه درجا کار کند .
  • 5- پیچ های تخلیه را باز کنید تا گازوئیل کاملاً خارج شود.
  • 6- داخل گیربکس و محفظه چرخ دنده و زنجیر را با واسکازین تا سطح توصیه شده پر کنید ( حدود 4 لیتر در هر قسمت )
  • گریس خورهای گاردان را با گریس پر کنید .
  • گریس خورهای یاتاقان را گریس کاری نمائید.
  • وضعیت پره ها را لحاظ تنظیم بودن و استقرار در جای خود کنترل شود.
  • کلیه پیچ ها و مهره های قسمت های مختلف روتیواتور آچار کشی شود .
  • پین ها و محل اتصال سه نقطه روتیواتور با تراکتور کنترل شود.
  • سفت و یا شل بودن زنجیر موجب لرزش و پاره شدن آن می شود برای افزایش عمر مفید زنجیر ، رگلاژ آن را به ترتیب زیر انجام دهید .
  • روتیواتور را توسط سیستم هیدرولیک از زمین بلند کنید . بطوری که پره ها با سطح زمین برخوردی نداشته باشند.
  • محور تواندهی ( شفت P.T.O ) را خلاص کرده و تراکتور را خاموش کنید .
  • پس از اطمینان از ثابت بودن محور پره ها ، یکی از پره ها را با دست به سمت جلو و عقب حرکت دهید .به طور معمول این خلاصی بایست 2 سانتیمتر باشد.
  • در صورت کم و یا زیاد تر بودن خلاصی از میران اشاره شده با پیچ رگلاژی که بر روی محفظه زنجیر و چرخ دنده وجود دارد . خلاصی زنجیر را در حد دو سانتیمتر تنظیم نمائید.( در صورت شل کردن پیچ خلاصی زیادتر و با سفت کردن رگلاژ خلاصی زنجیر کمتر می شود .)

این سرویس ها پس از اتمام کار فصلی انجام می گیرد و با توجه به اینکه تمامی قسمت ها می بایستی باز شده تا از نظر کنترل کیفی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند بنابراین توصیه این شرکت به شما خریدار گرامی ( مصرف کننده و توزیع کننده ) این است که در صورت عدم مهارت ، دستگاه را به نمایندگی عامل فروش انتقال داده تا این خدمات به نحو مطلوب تر و اصولی تری انجام گیرد . این سرویس ها شامل مواردی است که بدان پرداخته شود .

  1. روتیواتور را کاملاً بشوئید.
  2. درب پشت روتیواتور را باز کنید و از سالم بودن لولای در مطمئن شوید .
  3. گیربکس روتیواتور را باز کنید کلیه بلبرینگ ها ، چرخ دنده ها و محور های آنها را به گازوئیل شسته و در صورت سالم بودن آنها تمیز و پاک کنید . در صورت معیوب بودن سایر قطعات نسبت به تعویض آنها اقدام کنید .
  4. محفظه چرخ دنده و زنجیر را باز کنید کلیه بلبرینگ ها را باز کرده و تمامی آنها را با دقت با گازوئیل شسته و تمیز کنید کلیه قطعات معیوب تمامی واشرها و کاسه نمدها را نیز تعویض نمائید.
  5. بلبرینگ ها ، یاتاقان ها و کاسه نمدهای دوسر محور پره ها بازدید گردد در صورت نیاز به نسبت به تعویض آنها اقدام کنید و کاسه نمد و واشر ها را تعویض نمائید.
  6. پره ( تیغه ها ) معیوب را تعویض یا ترمیم نمائید.
  7. کلیه قسمت ها را مجدداً بر اساس توصیه فنی شرکت ببندید .
  8. داخل گیربکس و محفظه چرخ دنده ها و زنجیر را به اندازه توصیه گردیده شده با واسکازین پر نمائید.( استفاده از روغن 250 به میزان 3.5 الی 4 لیتر در هر قسمت توصیه گردیده است )
  9. پس از تمیز کردن تمامی قسمت ها را با پارچه ی آغشته به پارافین و یا روغن مخصوص براق نمایید . تا از تماس مستقیم رطوبت و هوا در زمانی که از دستگاه استفاده نمی کنید . جلوگیری بعمل آید.
  10. روتیواتور را در انبار و در صورت عدم دسترسی به انبار در محلی سر پوشیده قرار داده و سعی کنید با پلاستیک مناسبی دور تا دور آن را بپوشانید .
  11. توصیه می گردد در زمان نگه داری در انبار در زیر روتیواتور الوارهای چوبی تخت قرار دهید تا با زمین تماسی نداشته باشد .
  12. پایه روتیواتور را در جای تعبیه شده قرار دهید.

با  توجه به اینکه ادوات کشاورزی هم بر اساس نیاز مشتریان بروزرسانی می گردد . این مجموعه هم سعی می نماید تا مطالب خود را بر اساس تولید روز بهاران کشت ارائه نماید . جهت کسب اطلاعات بیشتر محصول با واحد فروش تماس حاصل فرمائید . آرزوی موفقیت برای تمام مردم عزیزمان ایران را از خداوند متعال خواستاریم.

گردآورنده : Novin